⭕ دروغ بزرگی به نام اکالیپتوس؛ خنجری بر قلب خوزستان
خوزستان در آستانه یک فاجعه زیست‌محیطی قرار دارد.
به گزارش آرمان‌آرا، خوزستان، استانی که با خشکسالی، گردوغبار، و فرسایش خاک دست‌وپنجه نرم می‌کند، امروز قربانی سیاست‌های اشتباهی شده که کاشت درختان اکالیپتوس، یکی از جنجالی‌ترین آنهاست. درختی که به ظاهر برای مقابله با بیابان‌زایی معرفی شده، اما در واقعیتی تلخ، به‌مانند خنجری بر پیکره محیط‌زیست این استان فرود آمده است. مدیران استانی حامی این طرح می گویند در زمین های درجه ۴ و ۵ این درخت کشت می شود اما این دروغی است که برای توجیه این اقدام بکار می رود و شواهد نشان میدهد در زمین های حاصلخیز کشاورزی خوزستان این درختان در حال کشت هستند. پروژه کاشت اکالیپتوس قطعا امنیت غذایی کشور را هدف گرفته است، باید از مسوولین سوال کرد چگونه ممکن است که درختی که در کشورهای استرالیا، آفریقا، آمریکا، برزیل و حتی کشورهای مدیترانه ای کاشت آن ممنوع شده است در ایران کاشته میشود؟
مصرف آب؛ اکالیپتوس خوزستان را خشک می‌کند
تحقیقات علمی نشان میدهد درخت اکالیپتوس، روزانه به 200 لیتر آب نیاز دارد، آن هم در منطقه‌ای که سفره‌های آب زیرزمینی در حال خشک شدن هستند. مطالعات نشان داده‌اند که کاشت اکالیپتوس می‌تواند در مدت کوتاهی منابع آبی خوزستان را نابود کند و حتی برای زمین‌های کشاورزی مناطق اطراف نیز تهدیدی جدی به شمار می‌رود. این درخت برخلاف گونه‌های بومی مانند کهور و گز، سازگار با محیط خشک نیست و آب را از عمق زمین می‌مکد، بدون آنکه کوچک‌ترین سودی برای اکوسیستم محلی داشته باشد.
بیابان‌زایی؛ دروغی برای نابودی آب و خاک
مدافعان کاشت اکالیپتوس، آن را راه‌حلی برای مقابله با بیابان‌زایی می‌دانند، اما واقعیت این است که این گونه گیاهی نه‌تنها از بیابان‌زایی جلوگیری نمی‌کند، بلکه با تخریب منابع آبی و خاکی، بیابان‌زایی را تشدید می‌کند. تحقیقات دانشگاه شهید چمران اهواز نشان داده که در مناطق تحت کاشت اکالیپتوس، سرعت خشک شدن خاک و کاهش باروری زمین، دو برابر افزایش یافته است.
نابودی سرمایه‌های بومی؛ سیاستی ضدملی
ایران کشوری است که با داشتن گونه‌های مقاوم به خشکی مانند کهور، کنار، گز و تاغ، نیازی به واردات درختی مهاجم و بی‌فایده ندارد. با این حال، سیاست‌گذاران ناآگاه، میلیاردها تومان از منابع عمومی را صرف کاشت اکالیپتوس کرده‌اند، در حالی که این پول می‌توانست صرف احیای جنگل‌های بومی و تقویت منابع آب شود.
نابودی محیط زیست؛ هزینه‌ای غیرقابل جبران
آنچه امروز در خوزستان رخ میدهد، زنگ خطری برای کل کشور است. ادامه کاشت اکالیپتوس در این استان، می‌تواند منابع آبی، خاکی و زیستی خوزستان را برای همیشه نابود کند. در سایه این فاجعه، زندگی میلیون‌ها انسان، کشاورزی، دامداری و حتی امنیت غذایی در معرض خطر قرار گرفته است
ممنوعیت کاشت درخت اکالیپتوس
در برخی مناطق جهان به دلیل پیامدهای زیست‌محیطی گسترده آن صورت گرفته است. این پیامدها شامل کاهش منابع آبی، اثرات منفی بر خاک، و تهدید تنوع زیستی است. نمونه‌هایی از این ممنوعیت‌ها به شرح زیر هستند:
1. استرالیا
دلیل ممنوعیت:
استرالیا که زادگاه اکالیپتوس است، با مشکلاتی همچون آتش‌سوزی‌های مکرر مواجه شده که یکی از دلایل آن روغن فرّار موجود در برگ‌های اکالیپتوس است. این ماده آتش‌سوزی را شدت می‌بخشد.
همچنین، در برخی مناطق مانند مزارع یا حاشیه‌های جنگلی، کاشت این درخت محدود شده است زیرا ریشه‌های آن به شدت منابع آب زیرزمینی را کاهش می‌دهند. این امر به خصوص در مناطقی با کمبود آب مشکل‌ساز بوده است.
2. آفریقا (مانند آفریقای جنوبی و کنیا)
دلیل ممنوعیت:
کشورهای آفریقایی مانند کنیا و آفریقای جنوبی کاشت اکالیپتوس را در مناطقی که به منابع آب حساس هستند، ممنوع یا محدود کرده‌اند. این درخت به دلیل مصرف آب بسیار زیاد و تهدید منابع آبی مناطق خشک و نیمه‌خشک، به عنوان یک گونه مهاجم شناخته شده است.
علاوه بر این، ریشه‌های اکالیپتوس می‌توانند تعادل اکوسیستم را برهم بزنند و به کاهش تنوع زیستی و تضعیف زیستگاه‌های بومی منجر شوند.
دلایل کلی ممنوعیت‌ها در جهان:
1. مصرف زیاد آب:
اکالیپتوس به عنوان گونه‌ای با نیاز آبی بالا، در مناطق خشک یا نیمه‌خشک تهدیدی جدی برای منابع آبی محسوب میشود.
2. اثر بر خاک:
این درخت می‌تواند باعث کاهش کیفیت خاک شود، زیرا برگ‌های آن دارای ترکیبات شیمیایی هستند که مانع رشد سایر گیاهان میشود.
3. تهدید تنوع زیستی:
اکالیپتوس با تغییر زیستگاه‌ها و کاهش پوشش گیاهی بومی، به کاهش تنوع زیستی منجر میشود.
4. تشدید آتش‌سوزی‌ها:
مواد روغنی موجود در برگ‌ها و تنه اکالیپتوس باعث میشود این درخت به شدت قابل اشتعال باشد و آتش‌سوزی‌های جنگلی را تشدید کند.
نتیجه‌گیری:
ممنوعیت یا محدودیت کاشت اکالیپتوس در برخی کشورها نمونه‌ای از مدیریت زیست‌محیطی برای جلوگیری از پیامدهای مخرب این درخت بر اکوسیستم‌های محلی است.
*چاره چیست؟*
تنها راه جلوگیری از این فاجعه، توقف فوری کاشت اکالیپتوس و تمرکز بر احیای پوشش گیاهی بومی است. کاشت گونه‌هایی مانند کهور، گز و کنار که بومی خوزستان هستند، می‌تواند هم به مقابله با بیابان‌زایی کمک کند و هم منابع آبی و خاکی منطقه را حفظ کند
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!